Kış aylarında kar yağarken şimşek, yıldırım ve gök
gürültüsü nadiren olur. Yıldırım ve gök gürültüsü en çok yaz aylarında, hava ılık
ve nemli iken yükselen havanın etkisiyle olur. Kış aylarında havanın alçak ve
yüksek kısımları arasında ısı farkı az, alçak seviyelerde ise nem de fazla olduğundan şimşek, yıldırım ve sonucunda
gök gürültüsü olayı daha az görülür.
Şimşek veya yıldırım etraflarındaki havayı saniyenin milyonda biri
kadar bir sürede 30.000 dereceye kadar ısıtırlar. Isınan bu hava aniden genleşir, genişler. Normal atmosfer basıncının
neredeyse 100 misli bir basınçla, ses hızından çok hızlı ses dalgaları yayar.
Bu aynen ses hızını geçen uçaklarda olduğu gibi kulağımıza bir nevi patlama sesi olarak ulaşır. Buna gök gürlemesi
diyoruz.
Şimşek de, yıldırım da tek bir olay değil bir seri olayın birleşimidirler. Yıldırımın ilk
çakışından
sonraki yukarı doğru olan dönüş çakışında, elektrik akımı daha güçlü olduğundan kulağımıza gelen ikinci ses
birincisinden güçlüdür.
Yıldırım veya şimşeğin görülmesi ile gök
gürlemesinin duyulması arasında geçen süre saniye olarak ölçülür ve üçe
bölünürse uzaklık kilometre olarak bulunabilir. Çünkü gök gürültüsünün sesi
bize ses hızı ile ulaşırken, şimşek ve yıldırımın görüntüsü gözümüze ışık hızıyla ulaşır.
Gök gürlemesi normal şartlarda 24
kilometreden daha fazla mesafelerden işitilmez.
0 yorum:
Yorum Gönder